22.07.2020
Ah Masalı adlı çocuk roman Küçük
Kara Balık adlı eseri ile tüm
dünyada haklı bir başarı elde eden İran Azerbaycan Türkü Samed Behrengi’in
yazmış olduğu masaldır.
1939 yılında
Tebriz'de doğmuş olan Samed Behrengi, yazmış olduğu masalımsı eserlerinde verdiği
mesajlar ile İran Hükümetinin olumsuz yönde dikkatini çekmiş olduğu
sanılmaktadır. İran Azerbaycan’ındaki
Türklerin milli şuurunu uyandırmak istediği şüphesi ile İran’ın istihbarat
servisi Savak tarafından izlenen, son derece yetenekli bir kalem olan Behrengi’nin
henüz 29 yaşında iken Aras Nehri
kıyısında boğularak nehre atıldığı zannedilmektedir. [1]
Özellikle Küçük
Kara Balık adlı eseri ile tanınan Behrengi’nin
bu kitabı “adalet, eşitlik, sorgulama
ve direnme gibi temaları işlemiş olması nedeni ile 12 Eylül Darbesi sonrasında Türkiye'de
de yasaklanmış olması “ [2]çok
ilginçtir. Küçük
Kara Balık adlı romanının İran'da halen okunması
yasaklı kitaplar arasında olması da çok manidardır. [3]
Samed Behregi’nin "Bir Şeftali Bin Şeftali "ve" Pancarcı Çocuk " ve “ Ah Masalı “ adlı bilinen başka öyküleri de vardır. Samed Behrengi’nin bu masalı yazarın Sevgi Masalı adlı kitabı içinde yayımlanmıştır. ( bkz Samed Behrengi ,Sevgi Masalı Bilgi Yayınevi, ISBN 9789752206724 )
Ah Masalı
Özeti [4]
Hali vakti yerinde bir tüccarın tam yedi tane kızı vardı. Ama bu kızlarından Talhun,
diğer kardeşlerine hiç benzemiyordu. Bu tüccarın Talhun dışındaki diğer altı
kızı, gezmeyi, tozmayı, gösterişi, allık, sürmeyi, rastık çekmeyi ve süslenmeyi
çok seviyordu. Ama Talhun, bunların hiç birine önem vermiyor, diğer kız
kardeşleri gibi süslenmeyi marifet görmüyordu.
Bir gün bayram yaklaşın, bu kızların babası olan tüccar kızlarını yanlarına
çağırarak hepsine teker bayramlık olarak ne almasını istediklerini sormuştu.
Talhun dışındaki diğer kızları babalarından teker teker altın, ayakkabı,
kıymetli elbise, süslü püslü şeyler istemişlerdi. Sıra Talhun’a gelince Talhun,
babasından kendisi için bayramlık olarak yürek ve ciğer istemiş. Babası da çok
şaşırmasına rağmen kabul etmişti.
Tüccari ertesi gün kızlarının isteklerini karşılamak için kasabaya gitti.
Kızlarının istediklerini tek tek bularak satın aldı. Fakat Talhun’un istediği yüreği
bulup alsa bile bir türlü ciğer bulamadı. Çok dolaşıp durduğu için çok yorulan
Tüccar, bir ağacın altına oturup derin derin “ah” çekti. Bir ağacın altına
oturup ah çekti. Tam o sırada bir alev peyda oldu ve bu alev bir insana
dönüşerek kendisinin “ Ah “ olduğunu söyleyerek
“ beni neden çağırdın? “ diye sordu. “Tüccar, önce şaşırdı ve olanı biteni
anlattı. Her kızının dileğini yerine getirdiğini ama en sevdiği kızının en
basit dileğini yerine getirmediği için çok üzgün olduğunu anlattı. Kızına ciğer bulamadığı içinde derin derin ah
çektiğini anlattı. Bunun üzerine Ah: “ Eğer
o kızını bana verirsen ben de senin dileğini yerine getirirm” dedi. Böylece
Ah, Tüccarın tüm isteklerini Talhun'u almak karşılığında tüccara vermiş
oldu.
Bunun üzerine Ah, bir adamını gönderip, Talhun’un yanına getirtti. Talhun genç
adamın belindeki bir tüyü çekince adam aniden ölüverdi. Tüccarın vaatlerini yerine getiren Ah ölünce,
ölen Ah’ın yerine başka bir Ah çıkıp geldi. Yeni gelen Ah ‘da Talhun’u alıp
köle pazarına götürdü.
Köle pazarında Talhun’u bir hanım satın alıp evine getirdi. Talhun, bu
hanımın ölmekte olan oğlunun hayatını kurtarınca kadın onu azad etti. Üstelik oğlu ile de evlendirmek istedi fakat Talhun o evde daha fazla durmayarak ayrıldı.
Talhun’u bir değirmenci satın alıp işyerine götürdü. Ama Talhun değirmencinin
yapmış olduğu haksızlıkları ve hileleri ortaya çıkardı. Bu defa gittiği yerin Muhtarının
oğlu Talhun’a âşık olmuş ama Talhun, onunla da evlenmedi.
En sonunda satıldığı bir tüccarın evinde tüccarın karısının gizli planlarını
açığa çıkarıp tüccarı karısından kurtardı. Oradan da ayrılan Talhun, tekrar
köle pazarına gelip Ah’ı yeniden buldu. En sonunda Ah, Talhun’u alarak sevgilisinin
yanına götürdü. Talhun’un sevgilisi on yıldır uyuyordu. Talhun gelince uyandı ve …..
[1] https://edebiyatvesanatakademisi.com/cocuk-edebiyati/kucuk-kara-balik-romani-ozeti-ve-samed-behrengi-hakkinda/4786
[2] https://edebiyatvesanatakademisi.com/cocuk-edebiyati/kucuk-kara-balik-romani-ozeti-ve-samed-behrengi-hakkinda/4786
[3] https://tr.wikipedia.org/wiki/K%C3%BC%C3%A7%C3%BCk_Kara_Bal%C4%B1k
[4] Samed Behrengi
,Sevgi Masalı Bilgi Yayınevi, 9789752206724
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın