Epizod Nedir



 

Epizod :

 

Epizod kelimesi Yunanca asıllı Episode kelimesinden gelen bir terimdir.  Episode: hadise, vaka;   antik tragedyalarda perde, bölüm, parça;  bir eserin tefrika olarak yayınlanan her bir bölümü, kısmı şeklinde tarif edilebilecek bir kelimedir.

Antik tragedyalarda iki koronun söylediği şarkılar arasında kalan bölüme epizod denirdi.  Bu gün ise tiyatroda perde manasında ve perde ile eş anlamlı olarak kullanılan bu terim, kısım bölüm, kesit, ana vakaya bağlı ama kendi başına hikâye olabilecek özellik taşıyan roman, halk hikâyesi ve tiyatro bölümü olarak kullanılan bir terim haline gelmiştir.

Epizod kelimesi günümüzde daha çok roman, halk hikâyeleri,  tiyatro veya mesnevi tarzında yazılmış uzun manzumelerde ana konuya bağlı olmakla beraber,  her biri bir hikâye olabilecek şekildeki ikinci derecede olaya veya olaylara denmektedir.

Bir roman, halk hikâyesi veya tiyatro eserinde ana vakanın bütünlüğünü bozmayan, ana vakaya da bağlı olabilen ancak kendi içerisinde bağımsız veya ana olaya da bağlı olabilen;  kendi içinde de vaka bütünlüğü taşıyan,  her biri ayrı bir küçük hikaye olabilecek bölümler, kesitler veya kısımlar şeklinde tarif edilebilir.

 Epizod veya epizodular bütünün içindeki bağımsız, kendi içinde bütünlüğü olan kesitler halinde de olabilirler. Örneğin aşk konulu halk hikayelerinde ana olaya bağlı olan,  her biri bir hikaye sayılabilecek bölümlere epizot denir.  Halk hikâyelerinde kahramanların doğum önceleri, eğitim süreçleri, rüyada âşık olmaları,  sevgiliyi bulmak için gurbete çıkmaları vb her biri bağımsız bir hikâye olabilecek özellikte anlatılır. Veya anlatıcı bu kesitlerden her birini ayrı bir gece veya ayrı bir zamanda anlatabilir.

Bir eserin epizotları uzun bir vakanın içinde geçen her biri bir hikâye olabilecek kesitler olabileceği gibi bir kahramanın başından geçen ayrı yarı zincirleme hikâyelerin her biri şeklinde de olabilir.

Veya çerçeve bir hikâyenin içinde birçok yarı hikâye de anlatılabilir.  Örneğin Bin bir gece masalları tarzında anlatılan eserlerde iç içe bir birlerinden farklı birçok masal veya hikâye vardır.   Çerçeve bir hkayeye bağlı olarak anlatılan her bir farklı hikâye veya masal bir epizzoddur.

Örneğin Camasbanameler, Kırk Vezir Hikâyesi , Bahtiyarname gibi eski edebiyata ait eserlerde çerçeve olayın içinde anlatılan ayrı ayrı hikâyeler vardır.  Bu hikâyelerin her birinin zamanı mekânı kişileri, bir birlerinden ayrı ve farklıdır. Fakat Örneğin  Sinbadname gibi eserlerde aynı kahramanın farklı hikâyeleri ayrı yarı hikâyeler şeklinde anlatılabildiği gibi bir eser içinde epizodlar halinde de aktarılabilir.

Epizodu olay yazılarındaki serim düğüm çözüm bölümleri ile karıştırmamak gerekir. Epizod bu bölümlerin kendisi değil bu bölümlerin içinde geçebilecek kendi içinde bütünlük taşıyan bir kesittir.

Müzikte Epizod: Müzikte temaları birbirinden ayıran serbest yazılmış bölümler;





Şahamettin KuzucularAdmin / Erkek / 1/20/2016