Hamaxia

ALANYA’nın6 km. kuzey batısındaki Elikesik Köy yolu üzerindedir.   Yol bir çiftlikte biter Bundan sonraki 1 kilometrelik mesafeyi yürümeniz gerekir. Hamaxia yaklaşık olarak 450 metre yükseklikte bir yükselti üzerindedir. Kent’in, İsa’dan sonra 2. ve 3. yüzyıllarda Korakesion’a (ALANYA) bağlı olarak varlığını sürdüren küçük yerleşim yeri olarak kurulduğu Roma ve Bizans dönemlerine kadar varlığını sürdürdüğü sanılmaktadır.

“Rivayete göre; Selçuklu Sultanı Sultan Alaeddin Keykubat,Alanya Kalesi'ni fethettikten sonra bugünkü Elikesik Köyü'nün Asar mevkii'ndeki Hamaxia Antik Kenti (Sinek Kalesi)'ne yaşayan var mı diye bakmaları için elçilerini gönderiyor. Elçiler buraya gelip bakıyorlar; el yok, kimse yok, yaşayan hiç kimse kalmamıştır.” [1] Bu rivayete bakılırsa Hamaxia Antik Kenti Selçuklular gelmeden terk edilmiş olmalıdır.

Eliçiler dönüp Sultan Alâeddin Keykubat'ın yanına gelerek "Eli kesik, ilişik kesilik" diyorlar. Böylece buranın ismi de Elikesik kalıyor. "İnsanlar bırakıp gitmişler, kimse kalmamış" anlamına gelmektedir.

Hamaxia antik kenti; antik Pamphylia Bölgesi sınırları içerisindedir. Akdeniz Bölgesi'nde Antalya 'dan ALANYA'ya kadar olan bölge Tarih Öncesi Çağlar 'da Pamphylia olarak adlandırılmıştır. Hamaxia antik kenti Pamfilya bölgesi sınırlarında kalmaktadır.

Veriler kentin Roma döneminden önce kurulduğu yönündedir. Halk arasında Sinekkalesi olarak bilinmektedir. Antik Çağın meşhur coğrafyacısı Strabon kentten, gemi yapımında kullanılan kerestenin elde edildiği, özellikle sedir ağaçlarının bol olduğu bir yer olarak söz etmektedir.[2] Hamaxia şehrinin Roma hükümdarı Anthony tarafından Kleopatra’ ya hediye olarak verildiği ve Kleopatra’nın buradaki zengin sedir ağaçlarını filosuna yeni gemiler yapmak için kullandığı söylentisi de vardır.

Hamaxia’da M.S 100 ve 200 yılları arasında Coracesium’ a (Alanya) hükümdarlığı altında küçük ve fakir bir topluluk yaşamıştır. Kalıntıların önemli bölümü Roma ve Bizans Helen  dönemine aittir.  Kentte bulunan yazıtlardan bazıları okunmuştur. Yazıtlar daha çok Hamaxia’da yaşamış belli başlı ailelerin isimlerini taşıyan onur yazıtlarıdır. Yazıtların çok azında kentteki yapılardan bahsedilmektedir.[3][4]

Kentin Roma öncesi iskân edildiği sanılıyor. En üst noktada yer alan taşlarla yapılmış kulede Hellenistik Dönem özellikleri görülmektedir. Kulenin yanında yarım daire şeklinde düzenlenmiş küçük yapı Kentteki en önemli kalıntılar; antik bir çeşme, önündeki havuz, yarım daire planlı, oturma sıraları halen görülebilen yazıtlarla donatılmış geniş bir eksedrayı, dini yapı kompleksini ve nekropolü sayabiliriz. Kentte bulunan bazı yazıtlarda Hermes'in ambleminin işlenmiş olması, burada Hermes'e ait bir tapınağın varlığını göstermektedir. Yazıtlara göre kentte Hermes ve Serapis’e ait kült alanı bulunmaktadır. Alanya Müzesi'nde sergilenmekte olan kabartmalı bir mezar steli bulunmuştur.

İrili ufaklı mezarlar ve sur duvarları Kentin günümüze kadar ulaşan diğer yapılarıdır. Sur duvarı dışındaki batı ve kuzey yönlerde yer alan nekropol alanında küçüklü büyüklü mezar yapıları araziye yayılmış durumdadır. Mezarların ve parçalarının önemli bir bölümü Alanya Müzesinde sergilenmektedir.[5]

 Kentin İ.S.100-200 yılları arasında zengin olmayan küçük, Coracesium'a bağlı bir topluluk olarak yaşamını sürdürdüğü biliniyor. Kalıntıların önemli bir bölümü  Roma Helen ve Bizans Dönemine aittir. [6]

Hamaxia şehrinden  gümüze ulaşan kalıntıların azlığına rağmen şehrin planı hakknda fikir yürtebilmk , antik şehri hayalimizde canlandırabilmek mümkündür.  Şehrin sağlam inşa edilen kuzeydeki duvarları hala iyi durumdadır. Şehrin merkezindeki binalar harap haldedir. Harabelerin üzeri funda ve çalılar ile kaplıdır. Güneydeki yapılar ve pazar alanı olarak kullanıldığı bilinen yerler nispeten daha etkileyici durumdadır. 

“Kentin deniz tarafına bakan yamacından Alanya manzarası çok güzeldir. Akdeniz’de pusun olmadığı havada 100 kilometreden uzun kıyı şeridinde Gazipaşa’dan Manavgat’a kadar uzanan bölgeyi seyretmek olasıdır.”  [7]